Δευτέρα 8 Οκτωβρίου 2012

Ταγκό για τρεις

η σκέψις [μου] [και] τα ποιήματα


Τέσσερα χρόνια πέρασαν από τη μέρα που άκουσα το αριστουργηματικό cd του Δημήτρη Μαραμή, Σκηνές από βουβή ταινία.

Δύο χρόνια πέρασαν από τη μέρα που έτρεξα με αγωνία στο σπίτι για να ακούσω το λατρεμένο cd της Κορίνας Λεγάκη, Χορός με τη βροχή.

Και καθώς το 2012 βαίνει προς το τελευταίο του τρίμηνο, ακούω [ξανά και ξανά] μια νέα δισκογραφική δουλειά από ένα ηφαίστειο μουσικής σύνθεσης, από μια απύθμενα παθιασμένη φωνή κι από λόγια ερωτικά και πονεμένα των Γκανά, Πολυδούρη και Καρυωτάκη.

Κι όταν πατώ το play,
κάποιες φορές ανεβαίνει η αυλαία της φαντασίας μου και παρακολουθώ τις 6 πράξεις μιας σύγχρονης Ελληνικής τραγικής όπερας,
ενώ
άλλες φορές σβήνουν τα φώτα της αίθουσας και ξεκινά μια καλλιτεχνική Ευρωπαϊκή κινηματογραφική παραγωγή:

(1) Τον ερωτεύτηκε από την πρώτη φορά που χόρεψαν ταγκό. Το ίδιο κι αυτός. Είναι χρόνια μαζί, αλλά ο χορός τους έχει γίνει μια ανάμνηση πια. Η καθημερινότητα είναι ένα αβάσταχτο συναισθηματικό αδιέξοδο.
Εκείνη ασφυκτιά. 
(2) Η ψυχή της αδειάζει. Θυμάται το παρελθόν και δέχεται το μέλλον στωικά, μελαγχολικά και θλιπτικά.
(3) Εκείνος την απατά.
Τον ζηλεύει, ναι. Γιατί; Ίσως να υπάρχουν ακόμα θρύψαλα παθιασμένου έρωτα στο είναι της.
Η παρουσία μιας άλλης σηματοδοτεί, ή μάλλον, σφραγίζει το τέλος τους.
(4) Εκείνος, καθώς καπνίζει ένα τσιγάρο καθισμένος σε ένα βράχο και κοιτώντας την Αθήνα από ψηλά, σκέφτεται τη ζωή που μεταλλάχτηκε σε κάτι ανεπιθύμητα πεζό και κρύο. Κι αναρωτιέται γιατί.
(5) Η ζωή τους έχει γίνει ζωές. Ξεχωριστές. Διαφορετικές. Αποστασιοποιημένες.
Χορεύουν αλλού. Χορεύουν με άλλες. Χορεύουν με άλλους.
(6) Το τέλος του τραγικό.

Εκείνη; Ίσως να...

Α, δε σας λέω!
Αυτό το τέλος της όπερας και της ταινίας μου, το κρατώ μυστικό.

Εσείς όμως...

Ακούστε στη φαντασία σας και δείτε ό,τι αγαπάτε.
Κλάψτε. Ονειρευτείτε.
Ερωτευτείτε. Παθιαστείτε.
Απολαύστε...
...και...
Ζήστε.

Από τη μεριά μου όμως...
...ιδού η Πρώτη Πράξη των έργων της φαντασίας μου...

Δευτέρα 26 Μαρτίου 2012

ΟρνιθόΡυγχος

εξάρτηση εκδίκηση εγκατάλειψη
"Oh, what are you really looking for? Another partner in your life to abuse and to adore?"
Αυτά τα λόγια από το τραγούδι του Robbie Williams μου ήρθαν στο μυαλό την ώρα που παρακολουθούσα τον "ΟρνιθόΡυγχο" του Σταυριανού Κιναλόπουλου. Γιατί; Ίσως επειδή από την αρχή των ανθρωπίνων ερωτικών σχέσεων και οι δυο μεριές έβρισκαν το πεδίο ελεύθερο, τις φαρμακερές γλώσσες του περιβάλλοντος δεμένες, και, στην απομόνωση της ίδιας της σχέσης, έβγαζαν από μέσα τους το ερωτικό ηφαίστειο που ξερνούσε τη λάβα του πάθους, της ηδονής, της ευτυχίας, των κοινωνικών ενοχών, των ψυχικών συνδρόμων, των ψευτο-πρέπει και όλων των κοινωνιολογικών συμπλεγμάτων.

Δεν με απασχολεί το θέμα του αν το ζευγάρι είναι ετεροφυλόφιλο, ομοφυλόφιλο, αν είναι αμφισεξουαλικοί, μετροσεξουαλικοί κι όλα αυτά τα κοινωνικά διακοσμητικά. Το θέμα μου είναι πώς συμπεριφέρεται ο καθένας μας στον/ην εκάστοτε σύντροφό του/της και ποιες είναι οι βάσεις και τα θεμέλια της σχέσης. Είναι η Αγάπη; Είναι ο Έρωτας; Το Μίσος; Η Εκδίκηση; Είναι πολύ λεπτή η γραμμή που τα διαχωρίζει όλα αυτά. Ή μήπως η "σχέση" συνεπάγεται από ένα παστίτσιο συναισθημάτων που ψήνεται σε ένα φούρνο που αποκαλούμε "συγκατοίκηση"; Όπως και νά'ναι, το σύμπλεγμα είναι το εξής: Πρωτόγονα συναισθήματα κι ένστικτα, συν τα εκλεπτυσμένα συναισθήματα του εξελιγμένου ανθρώπου, μέσα σε μια κοινωνία που έχει εκμαυλίσει την ακεραιότητα της ψυχής και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. 

Και όλα αυτά κατάφερε να παρουσιάσει ο κύριος Κιναλόπουλος στο θεατρικό έργο του και στο ομώνυμο βιβλίο. Πολύ δύσκολο εγχείρημα. Τα είδε, ίσως και κάποια να τα έχει ζήσει. Κι αυτά που ζούμε είναι οι πηγές των εμπνεύσεών μας. Πολλά τον προβλημάτισαν για να τα καταγράψει και, ναι, φεύγει κανείς από το θέατρο ή κλείνει το βιβλίο και μένει με χιλιάδες σκέψεις για τον εαυτό του και για τους ανθρώπους γύρω του.

Και σκέφτομαι κι εγώ... Κακά τα ψέματα. Ο Κρόνος έτρωγε τα παιδιά του. Η Ελλάδα τρώει τα δικά της. Κι εμείς σήμερα...

...βρίσκουμε τον άνθρωπό μας απλά για να τρωγόμαστε.

Αν αναρωτιέστε γιατί δεν αναφέρθηκα στον μυστηριώδη ορνιθόρυγχο...
"Η πρώτη αντίδραση των ξένων όταν βλέπουν έναν ορνιθόρυγχο, είναι η πλήρης δυσπιστία για το αν πρόκειται για αληθινό ζώο, αφού ειδικά το ράμφος μοιάζει με πλαστικό παιχνίδι που έχει προστεθεί. Η δεύτερη αντίδραση είναι διαφορετική, καθώς η γούνα έχει εξαιρετικά όμορφο χρώμα και υφή, ενώ το ράμφος τού δίνει μια πάντα χαμογελαστή όψη. Έτσι, όποιος βλέπει έναν ορνιθόρυγχο από κοντά, τον ερωτεύεται."
Περισσότερα... στο θέατρο και στο βιβλίο! 

Τετάρτη 21 Μαρτίου 2012

"Just too...innegal"

Πήγα, χθες στον"Παρνασσό" και χάρηκα τη συναυλία "Just too...innegal"! Μια ιδιαίτερη μουσική βραδιά με έργα τῶν A. Piazzolla, Chick Corea, John Stevens, Jonhn Philip Sousa, Nicola Piovani, Arturo Marqeuez, Freddie Mercury, Μίκη Θεοδωράκη, Παναγιώτη Θεοδοσίου, Δημήτρη Μίχα κ.α.
Tρία κουιντέτα, χάλκινων και ξυλίνων πνευστών". Οι "Just brass", "Too bass" και "Q-innegal". Κλείσιμο της βραδιάς με το έργο του Παναγιώτη Θεοδοσίου "Overture for Woodwinds and Brass" που ερμήνευσαν μαζί τα τρία σύνολα σε μουσική διεύθυνση του συνθέτη. Απολαυστική βραδιά!
Νέοι μουσικοί, εξαιρετικοί σολίστες, αρμονικά δεμένοι μεταξύ τους. Οι διασκευές των αγαπημένων κομματιών, από τσαχπίνικες έως εμπνευσμένες. Ιδιαίτερα, η διασκευή των κομματιών του Piazzola, με καταγοήτευσε.
Δεν μπορώ να ξεχωρίσω το κουιντέτο που μού άρεσε περισσότερο. Είχαν, το καθένα τον δικό του χαρακτήρα, τη δική του μουσική ψυχή!

Το κλείσμο, μια γιορτή, με όλους του σολίστες να ερμηνεύουν, υπό τη διεύθυνση του χαρισματικού Παναγιώτη Θεοδοσίου, τη σύνθεσή του!
Encore, παιδιά! Encore!
Π.Β.
21/o3/2012 
 
© Peggy Carajopoulou-Vavali 2012

Πέμπτη 26 Μαΐου 2011

Γιώργης Χριστοδούλου "flâneur*

Κάποτε είχα πάρει τους δρόμους με ένα ημερολόγιο, μια πέννα και μια φωτογραφική μηχανή α λα μπρατσέτα. Με παλτό και κασκόλ περπάτησα την λεωφόρο St-Germain-des-Prés. Έφτασα σε ένα παριζιάνικο café, ονόματι Les Deux Magots, ενώ κάπου κοντά ήταν και το Cafe de Flore, παλιά στέκια των Apollinaire, André Breton και Oscar Wilde.
Η παραγγελία μου ήταν πάντα η ίδια: Chocolat viennois, Salade Flore ή Salade Saint Germain και Perrier.
Κι έγραφα, έγραφα, έγραφα.
Αργότερα... βόλτες, βόλτες, βόλτες.
Καθισμένος σε παγκάκια στις όχθες του Σηκουάνα έβλεπα τα ερωτευμένα ζευγάρια να περπατούν και να περνούν από μουσικούς κι άλλους καλλιτέχνες και μου φαινόταν σαν να ζούσα παλιά ασπρόμαυρη Γαλλική ταινία. Στιγμές ονειρευόμουν ότι εκείνα τα απογεύματα θα ζούσα κι εγώ αυτόν τον έρωτα που θα τελείωνε αργά τη νύχτα στον σταθμό του τραίνου μέσα σε σύννεφα ατμών καθώς το τραίνο θα αναχωρούσε και κάπου θα ακουγόταν μια μελωδία του Ραχμάνινοφ.
Στην Βαρκελώνη το σενάριο ήταν το ίδιο. Βόλτες με το ημερολόγιο και την φωτογραφική στα ντιζαϊνάτα καφέ, τα μαγαζιά και στα κτήρια που παραμένουν αρχιτεκτονικά κεντήματα.
Για ώρες δεν είχα καμία επικοινωνία με φίλους, γνωστούς και οικογένεια. Χαμένος στα πλακόστρωτα δρομάκια βόλταρα σε άλλες εποχές στο Barri Gòtic και Las Ramblas κι ένωσα αυτήν την μυστικιστική γαλήνη στην Sagrada Familia και στον επιβλητικό καθεδρικό ναό, La Seu.
Στο κάστρο του Montjuïc, ο καταλανικός άνεμος φυσούσε καθώς ο Gaudí  κι ο Miró μου έκλειναν το μάτι από "'κει κάτω".
Κατακλυσμός αναμνήσεων και συναισθημάτων.
Έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε. 
Και φέτος, ξαφνικά με το flâneur* του Γιώργη...
"στον αέρα που σηκώνεται βλέπω τ' όνειρο μου να ζωντανεύει..." [ξανά...]
[...στην Βαρκελώνη και στο Παρίσι...]
Ζήστε το κι εσείς!

Πέμπτη 10 Μαρτίου 2011

ΑΠΟ ΤΗ ΝΕΑ ΓΥΝΑΙΚΑ ΣΤΗ ΜΑΙΡΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΡΑ



Χτες βράδυ, μαζευτήκαμε στο οικείο και φιλόξενο ΑΛΑΣ, στον Κεραμεικό, η παρέα. Περνάμε καταπληκτικά, όπου κι αν πάμε, ό,τι και να κάνουμε μαζί, αυτή η παρέα. Έχουμε δέσει. Έχουμε άριστη χημεία μεταξύ μας, με αλυσιδωτές αντιδράσεις  απρόβλεπτες και μοναδικές. Θα κρατήσει χρόνια αυτή η κολόνια και θα πάει πολύ μακριά ετούτη η βαλίτσα.

Ο Πάνος Χατζηκουτσέλης, η Κατερίνα Μαντέλη και η Μαρία Κανελλοπούλου, έστησαν μια χαριτωμένη, νοσταλγική και διασκεδαστική «παρεΐστικη» παράσταση, με τη μουσική συνεργασία του Διαμαντή Καλαφατιάδη. «Από τη Νέα Γυναίκα στη Μαίρη Παναγιωταρά», την ονομάσανε και ήταν, όντως, όνομα και πράμα!

Τραγουδήσαμε ξανά, τα τραγούδια που σιγομουρμουρμουρίζαμε με τον παππού, τη γιαγιά και με τους γονείς μας. Αυτά τα διαχρονικά «παλιακά», άλλοτε επαναστατικά, άλλοτε τσαχπίνικα και εντελώς ερωτικά!

Δεν είναι πολλά τα χρόνια που η Νέα Γυναίκα κέρδισε το δικαίωμα να ψηφίζει και σφυρίζει και να καπνίζει, το οποίο δικαίωμα της άνοιξε δρόμους πολλούς πολλαπλασιάζοντας τις υποχρεώσεις της σε βαθμό Μαίρης Παναγιωταρά!

Π.Κ.Β.
10-03-2011

© Peggy Carajopoulou-Vavali 2011

Τετάρτη 23 Φεβρουαρίου 2011

Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ (The King's Speech)

Απολαμβάνοντας χωρίς ενοχές μια ταινία σαν μυρωδικό τσάι, με άρωμα ιστορικό.

Η αφίσσα της ταινίας


“Πώς τολμάς να αποκαλείς τους γιατρούς μου ηλίθιους;;….Τους έχω χρήσει Ιππότες!!”

“Αυτό απλά επισημοποιεί την κατάστασή τους”

Γεώργιος ο ‘Εκτος και η σύζυγός του Ελισσάβετ.

Αυτή είναι μια από τις πολλές βιτριολικές και ευφυέστατες στιχομυθίες, σε ελεύθερη δική μου μετάφραση, μεταξύ του Δούκα της Υόρκης, που έμελλε να γίνει ο Βασιλιάς Γεώργιος ο ‘Εκτος της Μεγάλης Βρετανίας, και του καινούργιου λογοθεραπευτή του Λάιονελ Λογκ, στην ταινία ” Ο Λόγος του Βασιλιά”.
Βγήκα από την αίθουσα με κάποιο είδος ενοχής : πώς είχα συγκινηθεί τόσο με μια ταινία που μοιάζει εξόφθαλμα φιλομοναρχική ως προς τη βασιλική οικογένεια της Αγγλίας, τη στιγμή που δεν είμαι και ιδιαίτερα φαν του θεσμού της μοναρχίας, όπου και αν υφίσταται;
Φυσικά γρήγορα έδωσα την απάντηση στον εαυτό μου : Είναι ένα έργο κομψοτέχνημα,σαν ένας πίνακας ζωγραφικής των τελών του 19ου αιώνα, με μουντά χρώματα και εκφραστικά πρόσωπα, αλλά που κυριαρχεί εκεί μέσα ο Λόγος, με την απουσία του και την παρουσία του, με τη δυσκολία της εκφοράς του αλλά και με τη συμβολική δύναμή του.


‘Ενα σενάριο πανέξυπνο, που κάθε δεύτερη γραμμή είναι και μια παμπόνηρη και υπαινικτική ατάκα. Και επίσης, αναφορά στη συγκεκριμένη ιστορική συγκυρία, στην έναρξη του Β’ παγκόσμιου πόλεμου, όπου εμείς οι μεταγενέστεροι πολύ λογ-ικά θα συγκινηθούμε, αφού ξέρουμε τί τραγωδία επακολούθησε , και με ανακούφιση ξέρουμε ότι εδώ τουλάχιστον, είμαστε με τους ‘καλούς’.

Ο Εδουάρδος και η Γουώλις.



Το ότι ο Βασιλιάς Γεώργιος ο ‘Εκτος ήταν υπερβολικά βραδύγλωσσος και υπέφερε από αυτό, δεν το ήξερα. Αυτό που ξέρουμε γενικά, είναι ότι ανέβηκε στο θρόνο επειδή ο αδελφός του, που είχε γίνει για λίγο βασιλιάς, ως Εδουάρδος ο ‘Ογδοος, παραιτήθηκε το 1936, γιατί δεν μπορούσε να αποχωριστεί ( αν πιστέψουμε την επίσημη εκδοχή) την αγαπημένη του, την μάλλον ασχημούλα αλλά καταφερτζού, αμερικανίδα κοσμική Γουώλις Σίμπσον. Δεν περάσαν βέβαια και άσχημα στο υπόλοιπο της ζωής τους : ζούσαν στη χλιδή σαν κοσμικοί μέχρι τα γεράματά τους. Η Γουώλις, συνήθιζε να λέει, “δεν γίνεται να είσαι υπερβολικά πλούσιος ή υπερβολικά αδύνατη”, αλλά αυτή ήταν και τα δύο.

Τέλος πάντων, από αυτό το καπρίτσιο της μοίρας, ο πρώην ‘Μπέρτι’ ανεβαίνει στο θρόνο μετά την παραίτηση του Εδουάρδου, για αυτό και η Ελισσάβετ η Β’, η κόρη του, είναι εδώ και 50+ χρόνια βασίλισσα και ο Κάρολος (αιώνιος) διάδοχος, αλλιώς θα ήταν απλά πρίγκηπες.

Ο Φερθ στην εναρκτήρια σκηνή της ταινίας.

Στην ταινία, που τη σκηνοθέτησε ένας νέος άνθρωπος, ο Τομ Χούπερ, 38 ετών, και το σενάριο το έγραψε ο 73χρονος Ντέηβιντ Σήντλερ, ο μετέπειτα Βασιλιάς θα καταφύγει, απελπισμένος από την ανικανότητα των άλλων γιατρών να θεραπεύσουν τον τραυλισμό του, που του δημιουργούσε μεγάλο πρόβλημα στις δημόσιες εμφανίσεις, σε έναν εκκεντρικό λογοθεραπευτή, τον Αυστραλό Λάιονελ Λογκ, και θα αφεθεί στα χέρια του τελικά, πιο πολύ και σαν ψυχοθεραπεία. 
Ο Λάιονελ Λογκ.
Ο Κόλιν Φερθ, ‘απωθημένη αγάπη’ της ‘Μπρίτζετ Τζόουνς’, και περσινός σπουδαίος ‘Σινγκλ Μαν’, ανεβάζει και τοποθετεί πλέον τον εαυτό του στο σκαλοπάτι με τους σπουδαιότερους κινηματογραφικούς ηθοποιούς των ημερών μας, ερμηνεύοντας με πιστότητα, λεπτομέρεια, και μεγάλη εσωτερικότητα τη φιγούρα του μονάρχη. Είδα επίκαιρα της εποχής εκείνης στο Διαδίκτυο, και έμεινα…άφωνη παρατηρώντας πόσο κατάφερε ο Φερθ να αποδώσει τη δυσκολία στην άρθρωση, πώς μιμήθηκε τις αναπνοές και την κίνηση των ματιών, που είχε όντως ο Γεώργιος.
(Η μοίρα του Γεώργιου του ‘Εκτου ήταν να πρέπει να είναι στο τιμόνι της αυτοκρατορίας κατά τη διάρκεια του Β’ παγκόσμιου πόλεμου, οπότε και συνέχισε να εμψυχώνει το λαό με της ομιλίες του. Επίσης στη διάρκεια της βασιλείας του διαλύθηκε η αυτοκρατορία και έγινε Κοινοπολιτεία. Το βάρος των ευθυνών κατέστρεψε την υγεία του και πέθανε νέος, το 1952).
Ο Τζέφρυ Ρας.
Παρέα στον Φερθ, ο φοβερός και τρομερός Τζέφρυ Ράς, ο λατρεμένος μας ημι-σχιζοφρενής πιανίστας του “Σολίστα”, ο συγκλονιστικός Μαρκήσιος ντε Σαντ του “Κουίλς”, ο Μπαρμπόσα των Πειρατών της Καραιβικής. ‘Ηρθε πάλι η ώρα του να ξαναχτυπήσει, να μας ξαναεντυπωσιάσει, ως Λάιονελ Λογκ, που με ανορθόδοξες μεθόδους θα τον καταφέρει να αποδίδει κάπως φυσιολογικά το λόγο του, στην νέα εποχή των ΜΜΕ, όταν με το ραδιόφωνο, ο Βασιλιάς έπρεπε να ακούγεται σε όλη την αυτοκρατορία. Αναμέτρηση ερμηνευτική τεράστια, οι δυό τους, μέσα στο Αββαείο του Ουέστμίνστερ, πριν την ενθρόνιση. Βαθιά ανθρώπινος ο Ρας, με εκείνα τα γερτά βλέφαρα που καλύπτουν άπειρες αποχρώσεις συναισθημάτων πάνω στα μπλε μάτια, με έφερε σχεδόν στα δάκρυα καθώς σαν μαέστρος καθοδηγούσε τον μονάρχη στο πώς θα έβγαζε τον κρίσιμο λόγο του στους υπήκοους της αυτοκρατορίας, με την κήρυξη του πολέμου.
Συμπαραστάτριά τους, η χαμαιλέων Χέλενα Μπόναμ Κάρτερ, ένα μπιμπελό από ατσάλι, στο ρόλο της συζύγου του βασιλιά, που ρυθμίζει τα πάντα στον οίκο της με λεπτό σνομπισμό και καλυμμένη αποφασιστικότητα, η μετέπειτα Ελισσάβετ επίσης, σύζυγος του βασιλιά, και που ξέρουμε ότι έζησε ως τα 101 χρόνια της, δημοφιλής ως Queen Mum, εκείνη η μινιόν γριούλα με τα γραφικά καπέλα, που βλέπαμε παρούσα σε όλες τις παλατιανές εκδηλώσεις.
Ο Ντέρεκ Τζάκομπι ως Αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπιουρι.
Υπάρχει όμως και ενας άλλος, πολύ σημαντικός, μέρος και αυτός του ανσάμπλ εξαίρετων Βρετανών ηθοποιών που σαν κορώνες στολίζουν το στέμμα αυτής της ταινίας. Είναι ο Ντέρεκ Τζάκομπι, ο μεγάλος θεατρικός ηθοποιός, που υποψιάζομαι, ότι δεν είναι τυχαίο που τον επέλεξαν να παίξει σε αυτήν ταινία, στο ρόλο του Αρχιεπίσκοπου του Καντέρμπερι, αυτός, που είχε τόσο διακριθεί στα 70ς παίζοντας τον τραυλό αυτοκράτορα Κλαύδιο στη σειρά του BBC.
Προφανώς πάνε να σαρώσουν στα ‘Οσκαρ, χωρίς να σημαίνει κάτι τρομερό αυτό. ‘Ομως, όπως έλεγα σε έναν φίλο μου, δεν είναι ανάγκη να αγαπάμε τις ταινίες μόνο, που είναι πάρα πολύ μπροστά, που κάνουν τομές στο σινεμά, που θα τις βλέπουν και σε εκατό χρόνια και θα τις προσκυνούν. Μπορούμε να αγαπάμε και κάποια κεντήματα, όπως αυτήν, που δεν είναι μεγαλοφυείς, αλλά όμως είναι ευφυείς και όμορφες, σαν μια ήρεμη βόλτα που σε συγκινεί, χωρίς να είναι η συγκλονιστική περιπέτεια. ‘Ισως γιατί και αυτά τα ‘ταπεινά’ κομψοτεχνήματα μας έχουν λείψει.
* * * Το παραπάνω κείμενο δημοσιεύτηκε αρχικά στις 22 Φεβρουαρίου 2011, στο μπλογκ της Ειρήνης Βεργοπούλου.  Το αναδημοσιεύουμε στο Πάω Βλέπω Γράφω με την ευγενική συγκατάθεση της συγγραφέως.

Πέμπτη 27 Ιανουαρίου 2011

Ο ΜΑΥΡΟΣ ΚΥΚΝΟΣ (The Black Swan)

ή Το Κύκνειο Άσμα με μία άλλη έννοια.

Εκπληκτικός ο "Μαύρος Κύκνος". Ψυχολογικό θρίλερ του Ντάρεν Αρονόφσκι στα καλύτερά του! Μου έφερε μνήμες από την "Carrie" [Έκρηξη Οργής](1976) του Μπράιαν Ντε Πάλμα και τα "Μάτια της Λώρα Μαρς" (1978) του Ίρβιν Κέρσνερ. Έχει αυτό το "evil" στοιχείο, το σκοτεινό, που καραδοκεί παντού. Είναι στον χώρο μας, στο περιβάλλον, στο υποσυνείδητο. Αυτό που κάνει το αντικειμενικό και το υποκειμενικό να γίνουν ένα συνονθύλευμα ψυχολογικής σύγχυσης και καταιγίδας. Και ο φίλος μας ο Ντάρεν κατάφερε να το αποτυπώσει στο κινηματογραφικό φιλμ.

Θυμήθηκα και τον "Θάνατο στη Βενετία" του Λουκίνο Βισκόντι. Γιατί; Γιατί το να καταλάβει κανείς την τέχνη, είναι σαν να σκαλίζει να βρει εξηγήσεις για τα μυστήρια του σύμπαντος; Πού ξεκινάει η τελειότητα και που ολοκληρώνεται το καλλιτεχνικό έργο; Ο Άσενμπαχ στην ταινία λέει ότι είναι τη στιγμή που έρχεται ο Θάνατος. Λέτε να είναι έτσι; Γι'αυτό πέθανε ο Μάλερ μετά από εννιάμισι συμφωνίες; Κι ο Μπετόβεν; Τι σημασία έχει αν είσαι συνθέτης, χορογράφος ή μπαλαρίνα; Έρχεται το χάος, το τέλος, το απόλυτο κενό μόλις φτάσει κανείς το Απόλυτα Τέλειο; Η υπαρξιακή κρίση στο έπακρον.

Λάτρεψα την ερμηνεία της Νάταλι Πόρτμαν. Να το πάρει το Όσκαρ!
Η Μπάρμπρα Χέρσεϊ έχει τον πιο σκοτεινό ρόλο όμως. Είναι η ενσάρκωση της τρέλλας του ανολοκλήρωτου. Δείτε και τη μητέρα στο "Carrie".
Ο Βινσάν Κασέλ, σαδιστικά μαγευτικός στον ρόλο του.
Θα πω όμως ότι οι πραγματικοί πρωταγωνιστές της ταινίας είναι οι δυο συνθέτες της μαγευτικής μουσικής από την οποία ξεκίνησαν όλα, ο Τσαϊκόφσκι με την "Λίμνη των Κύκνων" του κι ο Κλιντ Μανσέλ που συνθέτει την αυθεντική μουσική της ταινίας.

Την ταινία θα την έβλεπα ξανά κυρίως για το εκπληκτικό εκείνο πλάνο λίγο πριν το τέλος της ταινίας. Απερίγραπτο, πανέμορφο, συγκλονιστικό. Όσοι την είδατε, θα ξέρετε σε ποιο αναφέρομαι.
Το σινεμά σε απογείωση! Πτήση στους σκοτεινούς ουρανούς στις ψυχές των χαρακτήρων του έργου κι ένα κινηματογραφικό pas de deux με αρχιχορευτές το Σινεμά και τον Θεατή. Αξίζει!

Τρίτη 11 Ιανουαρίου 2011

ΦΩΤΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΔΙΑΦΩΤΙΣΤΙΚΑ


6 Ιανουαρίου, η μεγάλη γιορτή των Επιφανίων. Η μέρα που ο Θεός εφάνη και εφώτησε τον άνθρωπο. Δεν είμαι θρήσκα. Είμαι ένθεη, όπως όλοι οι άνθρωποι και το παραδέχομαι, κατανοώντας το, κατά το δυνατό. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν το παραδέχονται, φανερά, τουλάχιστον. Το ίδιο κάνει. Φανερός ή κουκουλωμένος από τους φόβους και τις πεποιθήσεις μας, ο Θεός, είναι Πανταχού  Παρών συνεχώς. Είτε το θέλουμε και το επιτρέπουμε, είτε όχι. Όταν το επιτρέπουμε και το επικοινωνούμε, έχουμε Θεοφάνεια στην καθημερινότητά μας. Άλλοι αυτή την κατάσταση την ονομάζουν θαύμα, άλλοι συγχρονικότητα, άλλοι επικοινωνία. Όπως και να’ ναι, το ίδιο κάνει.

Φέτος, πήγαμε στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, που βρίσκεται στου Ψυρρή και είναι πανέμορφη! Χτίστηκε, όπως είδα γραμμένο με σκαλιστά γράμματα, πάνω από την είσοδο, το 1845. Οι εικόνες και οι τοιχογραφίες που την κοσμούν δεν είναι Βυζαντινής τεχνοτροπίας. Από την Αναγεννησιακή σχολή δείχνουν να είναι επηρεασμένοι οι, ή ο αγιογράφος. Αυτό μ’ εντυπωσίασε και ρώτησα τον ιερέα, μετά το τέλος της λειτουργίας και του Αγιασμού των Υδάτων στον όμορφο περίβολο. Αυτός, λοιπόν ο ναός, χτίστηκε επί βασιλείας του Όθωνα και υπήρξε η πρώτη Μητρόπολη της Αθήνας μετά την Επανάσταση του ’21. Είναι ένα αρχιτεκτονικό και αγιογραφικό κόσμημα στην καρδιά της Αθήνας, για την ύπαρξη του οποίου, μέχρι πριν λίγες μέρες, δεν είχα ιδέα!

Ευχάριστα εντυπωσιακό βρήκα και το γεγονός ότι το εκκλησίασμα ήταν κανονικοί άνθρωποι που γιόρτασαν με ευλάβεια και χαρά τα Φώτα, μαζί με τους δύο ιερείς, οι οποίοι λειτουργούσαν και δεν παπαγάλιζαν τις γραφές, μαζί με τους δυο υπέροχους ψάλτες και με μια αγγελικών φωνών χορωδία! Ρώτησα και γι’ αυτά. Λοιπόν, οι δυο ψάλτες, που δεν  μοιάζουν καθόλου μεταξύ τους, είναι δίδυμα αδέρφια. Οι δε χορωδοί, προέρχονται από τη Λυρική Σκηνή!

 

Π.Κ.Β.
11-01-2011


© Peggy Carajopoulou-Vavali 2011

Δευτέρα 27 Δεκεμβρίου 2010

Ο ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΟΣ


Θεατρικός μονόλογος. Δύσκολο είδος. Επικίνδυνο τόλμημα. Έτσι λένε οι θεατρόφιλοι και οι του θεάτρου. Και λοιπόν? Άλλη μια ταμπέλα. Ουφ, πια, με τις ταμπέλες και τις κατηγοριοποιήσεις! Οι θεατρικές παραστάσεις είναι ενδιαφέρουσες ή αδιάφορες, καλές ή κακές, γοητευτικές ή άνευρες και πολλά άλλα, τα οποία δεν έχουν να κάνουν με την κατηγοριοποίησή τους. Έχω δει επιθεωρήσεις που όχι μόνο δεν έκαναν το χειλάκι μου να γελάσει, αλλά με γέμισαν θλίψη με τη μιζέρια τους. Έχω δει και δράματα και τραγωδίες που το γελοίο ανέβασμά τους μ’ έκανε ν κατουρηθώ από τα γέλια. Ήμουν καλεσμένη στην πρεμιέρα του Συμβολαιογράφου στην αίθουσα Κάρολος Κουν του Νέου Ελληνικού Θεάτρου. Ήμουν χάλια εκείνη τη μέρα. Είχε αρχίσει να εκδηλώνεται μια απαίσια ίωση, με συνάχι και βήχα και πονοκέφαλο και κάτι δέκατα. Χάλια. Είχα κάνει τις αντιβιωτικές μου προμήθειες από το φαρμακείο, από το πρωί. Δεν μού αρέσει καθόλου να είμαι άρρωστη και κάθε φορά που παθαίνω ίωση, γρίπη, συνάχι, φιλοδοξώ να το σταματήσω εν τη γενέσει του. Παρά το γεγονός ότι αυτό πάντα τα καταφέρνει να εξελίσσεται και να μου σμπαραλιάζει τον οργανισμό και κυρίως, τα νεύρα, εγώ δεν το βάζω κάτω! Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία, λένε. Εγώ λέω πως η ελπίδα είναι αθάνατη! Είναι φοίνικας κι αναγεννιέται από τις στάχτες της κάθε αποτυχίας. Χαπακώθηκα, σιροπιάστηκα, βιταμινώθηκα, ήπια χαμομήλια, πράσινα, άσπρα και μαύρα τσάγια και μέχρι το απόγευμα που επέστρεψα σπίτι από το γραφείο, ήμουν μια χλωμή φαρμακαποθήκη με κόκκινη μυτούλα. Πήγα, όμως! Πήγα παρέα με δύο φίλες μου, στη μια από τις οποίες δεν αρέσουν οι θεατρικοί μονόλογοι, αλλά ήρθε για την παρέα. Πάθαμε την πλάκα μας, κυριολεκτικά! Εβδομήντα, ογδόντα θεατές, περίπου, όλοι μαζί, σαν μια παρέα στη μικρή, κατάμεστη θεατρική αίθουσα. Στο κέντρο η σκηνή. Καταπληκτικά φωτισμένη, καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης. Πολύ σημαντικός ο φωτισμός στο θέατρο! Και το σκηνικό, λειτουργικό και ευχάριστης αισθητικής. Τελειώνοντας η παράσταση, συνειδητοποιήσαμε ότι, όντως, ήταν θεατρικός μονόλογος, γιατί μόνο μια ηθοποιός δεχόταν συγκινημένη το ασταμάτητο και αυθόρμητο χειροκρότημά μας. Η εξαίρετη Υρώ Μανέ, μάς είχε μαγεμένους καθ’ όλη τη διάρκεια των περίπου 80 λεπτών της παράστασής της. Του πολυπρόσωπου μονολόγου της, άλλοτε συγκινητικού, άλλοτε κωμικού, με πολλές εκπλήξεις κι απρόβλεπτες ανατροπές. Ένας μονόλογος υπέροχος και μοναδικός σαν τη ζωή του ανώνυμου ανθρώπου και συνάμα, τόσο επώδυνα επώνυμου μέσα στο στενό κοινωνικό περιβάλλον του. Το έργο είναι θεατρική διασκευή, από μια νουβέλα. Ιδέα και υλοποίηση του Γιώργου Καραμίχου, οποίος σκηνοθέτησε αυτό το μικρό αριστούργημα, με μαεστρία, γνώση και ψυχή. Κυρίως ψυχή, γιατί από κει ξεκινούν όλα και εκεί καταλήγουν. Η θεατρική πράξη είναι αυτό ακριβώς. Το άγγιγμα της ψυχής. Η επικοινωνία, η δόνηση στον ίδιο ρυθμό, κοινού και σκηνής. Λέω σκηνής, γιατί ο ηθοποιός, ακόμα και σ’ ένα θεατρικό μονόλογο, δεν είναι μόνος του με το κοινό. Επικοινωνεί το έργο, με ολόκληρο το σώμα του, μέσα από την αγκαλιά και κάτω από τη μπαγκέτα του σκηνοθέτη του, με εργαλεία δουλειάς το κοστούμι του, τα φώτα, το σκηνικό. Η ίωση, τελικά, μ’ έριξε στο κρεβάτι. Η πιο ενθουσιασμένη από την παρέα των τριών φιλενάδων, ήταν η φίλη που βαριέται τους θεατρικούς μονολόγους. Ξαναπήγε, με άλλη παρέα.

Π.Κ.Β.
26/12/2010


© Peggy Carajopoulou-Vavali 2010

Σάββατο 18 Δεκεμβρίου 2010

Rachmaninoff Piano Concerto No. 3

Μουσική, η Γλώσσα του Θεού

Cecil Parkes: The Rach 3. It's monumental.
David: It's a mountain. The hardest piece you could everest play.
-Από την ταινία Shine (Ο Σολίστας, 1996) του Scott Hicks.

Sergei Rachmaninoff

O Sergei Rachmaninoff για μένα είναι ο κορυφαίος συνθέτης και πιανίστας του 20ού αιώνα. Μελωδικός, ρομαντικός και άκρως κινηματογραφικός. Τον ανακάλυψα όταν είδα την ταινία "Brief Encounter" (Σύντομη Συνάντηση, 1945). Η εισαγωγή από το Κοντσέρτο για Πιάνο Νο.2 που ακούγεται από το πρώτο καρέ της ταινίας ήταν αρκετό για να με μαγέψει και να με κάνει να λατρέψω τον Ραχ. Με λίγο γκούγκλινγκ, έμαθα ότι η μουσική του Ραχμάνινοφ ακούγεται σε πολλά κινηματογραφικά έργα. Π.χ. Grand Hotel, Dr. Zhivago, Bridget Jones' Diary, Spiderman 3 κλπ. Και το γνωστό τραγούδι του Eric Carmen, "All by myself" 1975, είναι βασισμένο σε μελωδία από το 2ο κοντσέρτο για Πιάνο.

Ο Ραχμάνινοφ έγραψε τέσσερα κοντσέρτα για πιάνο, έντονα φορτισμένα με ανθρώπινα  συναισθήματα που καταφέρνουν να αγγίξουν τη σφαίρα της θεϊκής υπόστασης. Το Κοντσετο για Πιάνο Νο.3 (1909) για μένα είναι το πιο πνευματικό. Φτάνει εκεί που ο ανθρώπινος νους διαστέλλεται τόσο μέχρι τα όρια της ίδιας του της αντίληψης. Γι'αυτόν τον λόγο είναι και από τα πιο δύσκολα μουσικά έργα που έχουν γραφτεί ποτέ. Δεν φτάνει η δεξιοτεχνία στο πιάνο. Δεν φτάνει το ταλέντο. Χρειάζεται τον άνθρωπο που θα κάτσει στο πιάνο, θα γίνει ένα μ'αυτό, και στη συνέχεια, θα υποστηριχτεί από άλλους 50 μουσικούς. Μεγάλοι πιανίστες το φοβήθηκαν. Άλλοι αρνήθηκαν να το ερμηνεύσουν διότι, από τον απέραντο σεβασμό προς το συνθέτη και το έργο του, θεώρησαν ότι ήταν ανάξιοι.

Panos Karan
Και σήμερα, στον 21ο αιώνα, ο Πάνος Καράν, ένας νεαρός σε ηλικία πιανίστας, ξεπέρασε τα όρια του ταλέντου και της δεξιοτεχνίας, και σαν γενναίος πολεμιστής, όρμησε στο πεδίο της μουσικής μάχης, παρασύροντας μαζί του τον ακροατή, κατακυριεύοντας τον συναισθηματικά και πνευματικά και φέρνοντάς τον κοντά στην ψυχή του Ραχμάνινοφ, τη στιγμή που άφηνε τον Θεό να κατευθύνει την πένα του στις σελίδες της παρτιτούρας.

Ο δίσκος αυτός έχει ιδιαίτερη σημασία για μένα. Εγώ και πολλοί άλλοι άνθρωποι, μέσω της σελίδας του Πάνου Καράν στο Facebook, παρακολουθούσαμε για μήνες την δημιουργία του. Ο ίδιος ο Πάνος ανέβαζε φωτογραφίες και βίντεο από τις ηχογραφήσεις και την διαδικασία της ολοκλήρωσης του έργου αυτού. Το αποτέλεσμα; Ο δίσκος αυτός είναι ΚΑΙ δικός μας. Εγώ προσωπικά αν τον είχα σε βινύλιο, θα τον είχα λιώσει πολλάκις. 
Ο Πάνος Καράν θα ερμηνεύσει το Κοντσέρτο για Πιάνο Νο. 3 του Ραχμάνινοφ στο Μέγαρο Μουσικής τον Γενάρη του 2011. Μέχρι τότε, μπορείτε να πάρετε μια οπτικοακουστική γεύση εδώ!
Κε Καράν, με αγωνία περιμένω και τα άλλα τρία κοντσέρτα. Εν καιρώ...